Piëmonte
Intro
Letterlijk 'aan de voet van de bergen' bevindt zich in het noordwesten van Italië Piemonte. Deze regio is de bakermat van het Koninkrijk Italië: hier werd in 1861 in de hoofdstad Turijn het Risorgimento bekroond met de Eenwording van Italië. Victor Emanuel, een telg van het Huis van Savoye, werd de eerste koning van het land en Turijn was tot 1865 zelfs de eerste hoofdstad van het verenigde Italië. In deze fraaie regio onder Milaan en Turijn liggen enkele van de mooiste wijngebieden van het land, in het noorden en het westen beschermd door machtige Alpenreuzen. 's Zomers wordt er de warmte van de zon vastgehouden, terwijl in het voor- en het najaar de mist hier vaste prik is. Vanuit het zuiden heeft de verfrissende zeewind vrij spel.
GEEN METER VLAK
De regio is als het ware gemaakt voor de wijnbouw, want er is ook nog eens bijna geen meter vlak land te vinden. Onder de Romeinen gebruikten wijnbouwers in Piemonte al houten vaten om hun wijn in te bewaren. De historicus Plinius de Oude (23-79 na Chr.) vermeldde vaten die gemaakt waren van hout van de eik, de kastanje, de lariks en de den. De heuvels met hun zacht glooiende, door de Alpengletsjers in honderdduizenden jaren uitgesleten hellingen, en de vruchtbare bodems van klei, kalk, zandsteen, grafiet en leisteen vormen een ideaal terroir voor de wijnbouw. De meeste wijngaarden liggen op hellingen, op hoogten die variëren van 150 tot 600 meter. De beste (lees: warmste) locaties zijn gereserveerd voor de topdruif Nebbiolo. Van deze autochtone druif wordt de Barolo gemaakt. Koelere plekken zijn beplant met Dolcetto en Barbera, de twee andere belangrijke blauwe druivenrassen van Piëmonte.
AUTOCHTONE RASSEN
Piëmonte telt zo’n 200 autochtone druivenrassen. Van de ongeveer 50 druivenrassen die nog daadwerkelijk worden gebruikt voor de wijnbouw, zijn er zo'n 15 die meer dan driekwart van de productie voor hun rekening nemen. De bekendste blauwe druiven zijn de Nebbiolo, de Barbera en de Dolcetto, terwijl bij de witte druiven de Arneis, de Favorita, de Cortese en de Grignolino de bekendste zijn. De beroemdste autochtone wijnen kunnen – mede omdat ze niet eenvoudig te maken zijn – nogal kostbaar zijn. Met name de Barolo en de Barbaresco zijn iconische rode wijnen, met een groot bewaarpotentieel. De drie belangrijkste wijngebieden zijn de Langhe, de Roero en Monferrato.
FRUITIGE WIJNEN
Van de Dolcetto druif worden fruitige wijnen gemaakt, terwijl men van de Barbera stevigere wijnen produceert. De voornaamste witte rassen zijn Moscato, Cortese en Arneis. Het centrum van de wijnindustrie bevindt zich in de streek rond Alba en Asti, maar in de buurt van Barolo en Barbaresco worden de meeste DOCG (18) en DOC (41) wijnen geproduceerd. In totaal telt Piemonte meer dan 60 DOC’s en DOCG’s. Hoewel Piëmonte qua omvang het vijfde wijngebied is van Italië, met een jaarlijkse wijnproductie van ruim drie miljoen hectoliter, behoort het qua kwaliteit tot de absolute top. In Piëmonte zijn er zo’n 50.000 hectare aan wijngaarden met druivensoorten, die voornamelijk in deze regio voorkomen. Bijna 90% is kwaliteitswijn. Witte wijn vertegenwoordigt zo'n 30% van de wijnproductie, rode wijn 70%.
ZOETE DESSERTWIJN
Alba is het epicentrum in de Langhe, waar de Barolo, de Barbaresco en de Dolcetto worden geproduceerd. Barbaresco ligt op de rechter oever van de rivier de Tanaro, iets ten oosten van Alba. Deze relatief kleine streek telt een zeer hoog percentage wijngaarden. De belangrijkste dorpen zijn Barbaresco, Neive en Treiso. Ten noorden van de Langhe bevindt zich het Roero gebied, bekend van de Roero Arneis. In Monferrato vind je veel wijngaarden rond Asti, Acqui Terme en Ovada. Dit is het grondgebied van de Asti Spumante, de Moscato d’Asti (een beroemde zoete dessertwijn), de Barbera d’Asti en de Barbera del Monferrato. Daarnaast zijn er nog wat kleinere wijngebieden, zoals ten noordwesten van Turijn en ten zuidwesten van de grote meren. Piëmonte is een lappendeken aan terroirs. Misschien niet zo overzichtelijk maar daarom des te interessanter voor de oprechte vinofiel!
